θρήνος lament Η μετουσίωση του άλγους σε σωματική, φωνητική, ή/και γλωσσική επιτέλεση. Έκφραση βαθύτατου ψυχικού πόνου με κλάματα, κραυγές, στηθοκοπήματα. Τραγούδι, μουσικό κομμάτι ή ποίημα με το οποίο εκφράζεται ένα τέτοιο αίσθημα. Π.χ: τελετουργικός θρήνος για το νεκρό, επιτελούμενος συλλογικά. Βλ. επίσης: θρηνώδημα, θρηνωδία (θρήνος+ωδή). Ετυμολογία: θρηνώ, από το αρχαίο ελληνικό θρέομαι (φωνάζω δυνατά, κραυγάζω […]
ιστορικός/ή/ό historical Το επίθετο “ιστορικός” παράγεται από το ουσιαστικό “ιστορία”, που με τη σειρά του παράγεται από το αρχαίο ελληνικό ρήμα “ειδέναι”. Δεδομένης και της σημασίας της αρχαίας ελληνικής ρίζας της λέξης “ιστορία”, η ιστορία δεν είναι απλώς και μόνο το παρελθόν π.χ. ενός έθνους ή μιάς τέχνης, αλλά και η επιστήμη που μελετά αυτό […]
κραυγή cry Η κραυγή στη σύγχρονη περφόρμανς συνδέεται περισσότερο με την απελευθέρωση και με την επικοινωνία με το ασυνείδητο, παρά με την οιμωγή της αρχαίας τραγωδίας. Είναι η κραυγή της κάθαρσης και όχι τόσο του ελέου και του φόβου. Καθώς ο ανθρώπινος πόνος έχει βρει τη θέση του στη θεματολογία του ζωντανού θεάματος, η ανθρώπινη […]
ναρκισσισμός narcissism Η λέξη ναρκισσισμός προκύπτει από το Νάρκισσο της μυθολογίας ο οποίος ερωτεύτηκε το είδωλό του στα νερά μιας πηγής . Δηλώνει βάση λεξικού α) την υπερβολική αυταρέσκεια και αυτοθαυμασμό και β) τον αυτοερωτισμό. Οι ψυχολόγοι τείνουν να συμφωνούν ότι η ιδιότητα αυτή υπάρχει σε κάποιο βαθμό σε όλους. Ωστόσο, το κατά πόσο ο […]
όριο limit Από τη φύση της η περφόρμανς ως καλλιτεχνικό μέσο συνδέεται με την έννοια των ορίων. Στην κατηγορία του σύγχρονου ζωντανού θεάματος της περφόρμανς ενσωματώνονται στοιχεία τόσο από την εικαστική «performance art» όσο και από ακραίες καλλιτεχνικά εκφάνσεις του θεάτρου και του χορού. Ας φανταστούμε τους πρώτους εικαστικούς καλλιτέχνες που κατέφυγαν στην περφόρμανς – […]
ρεύμα current, movement (in art) Σύμφωνα με την έβδομη και τελευταία σημασία που αναφέρεται στο Νέο Ελληνικό Λεξικό του Εμμανουήλ Κριαρά και των συνεργατών του το ουσιαστικό “ρεύμα” μπορεί να σημαίνει “τάση μέσα στη λογοτεχνική ή καλλιτεχνική κίνηση”. Παραπλήσια σημασία έχει και ο όρος “κίνημα”. Το ρεύμα διαφέρει εν τούτοις από το κίνημα κατά το […]
συγγραφή co-authoring (the act of) 1) H πράξη του συγγράφω. 2) H από κοινού γραφή μεταξύ του θεατή και του καλλιτέχνη. 3) Η συνεύρεση της σκέψης του καλλιτεχνικού έργου και του θεατή για τη συνοικοδόμηση του νοήματος στο χώρο και και στο χρόνο της παράστασης και πέρα από αυτή. 4) Η προφορική συμφωνία / προφορικό […]
τρελός fool, the “τοποθετώντας τον καλλιτέχνη ως ξεχωριστό είδος ανθρώπου” Η κάρτα του τρελού στα ταρώ δείχνει έναν κλόουν να βαδίζει στο χείλος ενός γκρεμού, χωρίς να ανησυχεί ιδιαίτερα. Ουσιαστικά φαίνεται να είναι μόλις πριν πέσει στο γκρεμό. Ίσως δεν έχει δει τον γκρεμό, πιθανότατα όμως να είναι επιλογή του να μην βλέπει που πηγαίνει, […]
φύλο gender Ορισμοί Λεξικού: Το φύλο ορίζεται από μία σειρά χαρακτηριστικών που χρησιμοποιούνται για τη διάκριση μεταξύ ανδρών και γυναικών και τα αρσενικά και θηλυκά χαρακτηριστικά που τους έχουν ανατεθεί. Ανάλογα με το πλαίσιο, τα χαρακτηριστικά που διακρίνουν το φύλο διαφοροποιούνται από το σεξ, τον κοινωνικό του ρόλο και την ταυτότητα του φύλου. Υπάρχουν διάφορες […]
ψυχαγωγία entertainment Ετυμολογικά, η λέξη ψυχαγωγία παράγεται από τις λέξεις «ψυχή» και «άγω», και περιλαμβάνει έννοιες όπως η εκπαίδευση, η τέρψη, η μόρφωση και η καλλιέργεια της ψυχής. Αντιθέτως η λέξη διασκέδαση δηλώνει τον διασκορπισμό των μεριμνών, την απομάκρυνση της έγνοιας και των προβλημάτων. Άρα η διασκέδαση έχει να κάνει με την απαλλαγή από έγνοιες […]