βίαιος/η/ο
violent
Το επίθετο “βίαιος” παράγεται από το ουσιαστικό “βία”. Σύμφωνα με το Νέο Ελληνικό Λεξικό του Εμμανουήλ Κριαρά και των συνεργατών του το ουσιαστικό “βία (ή βια)” σημαίνει κατά πρώτο λόγο τη “χρήση διαφόρων μέσων για να επιβληθεί η θέλησή μας”. Στην προκειμένη περίπτωση, εφόσον μιλάμε για τις παραστατικές τέχνες, η θέληση ταυτίζεται με το αισθητικό και –γενικότερα – δημιουργικό όραμα του καλλιτέχνη, με το στόχο που έχει θέσει και που θέλει να τον επιτύχει μέσω του έργου του, και τα μέσα του είναι κατά πρώτο και κύριο λόγο ο ίδιος του ο εαυτός, οι κινήσεις του σώματός του και ο φωνούμενος λόγος του, το έργο του ως “σημαίνον”. Στην αρχαία ελληνική τραγωδία αν και οι δυνατότητες που προσέφεραν οι μύθοι για μια βίαιη αναπαράστασή τους ήταν απεριόριστες, ωστόσο οι ποιητές ήταν πολύ φειδωλοί στο να προσφέρουν βία στους θεατές των έργων τους. Έπρεπε, σύμφωνα και με την Ποιητική του Αριστοτέλη, να δείχνουν την πραγματικότητα με έναν εξιδανικευμένο τρόπο. Στη σύγχνονη εποχή, εν έτει 2011, πολλά έχουν αλλάξει, όσο και αν τα βασικά μέσα έχουν μείνει ίδια. Έτσι, τόσο το κοινό και οι κριτικοί, όσο και οι ίδιοι βέβαια οι καλλιτέχνες, αντλούν στοιχεία από τους παραστασιακούς κώδικες άλλων παραδόσεων πλην του αρχαίου θεάτρου – και κυρίως εκτός Ευρώπης, για να θυμηθούμε τον Αρτώ – και αποζητούν την αναπαράσταση της βίας σε τέτοιο σημείο αληθοφάνειας ώστε να χάνονται τα όρια ανάμεσα στην αναπαράσταση της πραγματικότητας και την ίδια την πραγματικότητα και να υπάρχει εν τέλει κίνδυνος και για την ίδια την βιολογική υγεία και την σωματική ακεραιότητα των εμπλεκομένων. Εν τέλει, φαίνεται ότι το πειραματικό, τουλάχιστον, θέατρο επανατελετουργικοποιείται και τα όρια ανάμεσα στην τέχνη και την πραγματικότητα είναι υπό διαπραγμάτευση.
Author: Σπύρος Πετρίτης
Translator: Ευφροσύνη Πρωτοπαπά
violent
βίαιος/η/ο
The adjective ‘violent’ derives from the noun ‘violence’. According to the New Hellenic Lexicon of Emmanouil Kriaras et al, the noun ‘violence’ means primarily ‘the use of various means to impose one’s own will’. In our case, given that we are concerned with the performing arts, the artist’s will could be identified as an aesthetic and – more generally – creative vision of the artist, who has a goal that they are trying to achieve through their art, using as their means their own self, the movements of their body and their speaking voice, their work as a ‘sign’. In ancient Greek tragedy, and even though the myths on which these tragedies were based were full of potential in terms of the representations of violence they offered, writers were reluctant to offer violence to the spectators of their works.
Following Aristotle’s ‘Poetics’, they had to offer reality in an idealised way. In contemporary times – today, in 2011 – much has changed, even though a lot remains the same. Hence, both audiences and critics, as much as artists themselves, draw elements from representational codes from other traditions, not from ancient theatre – and particularly from outside Europe, if we think of Artaud – and seek the representation of violence in such a truthful way that the boundaries between the representation of reality and reality itself are blurred; so much so that in the end the physical health and safety of those involved is in danger. In the end, it seems that experimental theatre at least is ‘Re-ritualized’ so that the boundaries between art and reality remain under negotiation.
Author: Spyros Petritis
Translator: Efrosini Protopapa